Een aantal jaren terug ben ik, Henny Slokker, bij toeval midden in Oeganda terecht gekomen. In een vliegtuig zat een Oegandees naast mij, die aan de Radboud universiteit in Nijmegen studeerde. We raakten aan de praat en we werden vrienden Deze vriendschap resulteerde in een samenwerking die dankzij sponsoring heeft geleid tot een aantal succesvolle projecten in Luweero, het zeer arme gebied waar deze student vandaan komt. Deze projecten onder de vlag van stichting Ekeunos gingen om kennisoverdracht, helpen bij verbetering van de levensomstandigheden en het opstarten van micro kredietgroepen. Door de klimaatverandering zijn er steeds langere droge periodes: daarom zijn er een twintigtal grote watertanks van 5000 liter geplaatst en waterputten geslagen. Zes scholen, die er slechter uitzagen dan onze varkensstallen, zijn gerenoveerd. Er zijn zonnepanelen met accu’s geplaatst. Maar het belangrijkste was het ontwikkelen van goed werkende microkredietgroepen. Dit alles is dankzij een paar plaatselijke ‘trekkers’ gelukt.
Een Doesburgse sponsor, een imker, stelde voor wat te doen voor de bijenteelt in dit arme deel van Oeganda. Vier microkredietgroepen hebben aangegeven dat zij dit graag als een gezamenlijk project op willen zetten. Ze omschrijven het project als “de kunst van het beheren van bijen om honing, bijenwas en andere bijenproducten te verkrijgen om inkomen te verwerven”. Eerdere succesvolle projecten zoals het naaiatelier, de proeftuintjes voor verbetering van de kleinschalige tuinbouw, de volwasseneneducatie hebben laten zien dat het kan! [ Zie Ekeunos website]
Op het gebied van de bijenteelt in Oeganda bestaat al een succesvol Zeeuws project in Noord-Oeganda. Op bijenteeltnoorduganda.nl wordt maandelijks een verslag geplaatst van wat ‘empowering Women by Beekeeping Skills’ heet. Vrouwen worden opgeleid om als deskundige andere vrouwen en mannen te leren hoe ze bijen kunnen houden en hoe een bedrijfsplan te maken om een microkrediet te krijgen. Voor mensen die bijen willen houden als bijbaan bestaat een verkorte opleiding. Het project in Luweero kan dankbaar gebruik maken van deze ervaring. Het Noord Oegandese project heeft ook belangrijke nieuwe kennis opgeleverd. De Europese handboeken bleken hier en daar onbruikbaar voor Afrika omdat de omstandigheden dusdanig verschillen, dat de teelt gedoemd was te mislukken. Met al deze nieuwe ervaring en kennis durven de vier kredietgroepen in Luweero het aan om hun streekgenoten op te laten leiden tot bijenhouders.
Bijna alle gezinnen hebben een lapje grond, waar ze wat groente op verbouwen. Een twintigtal bewoners houdt nu zonder veel succes al bijenvolken in gevlochten korven: de informatie uit andere landen is deels foutief gebleken, omdat het gedrag van bijen sterk verschilt per regio en land. Veel boeren zonder beschermende kleding worden gestoken door agressieve bijen. De bewoners van Luweero hebben nu een gemiddeld inkomen van 1 á 2 euro per dag. Er is weinig werk in dit gebied. Het onderwijsniveau is erg laag. De mensen zijn bijzonder vriendelijk, leergierig en willen graag hun slechte leefomstandigheden verbeteren. Ekeunos’ ervaring is dat ze zich voor honderd procent willen inzetten om dit doel te bereiken.
De imker uit Doesburg ziet gunstige omstandigheden voor de bijenteelt in het gebied en daarom heeft de stichting Ekeunos besloten in te gaan op zijn voorstel door het project te ondersteunen en sponsoren te zoeken om het tot een succes te maken. Met een bijdrage van 1200 euro van Ekeunos heeft de kredietgroep een plan van aanpak uitgewerkt en wat eerste gereedschap aangeschaft. In het plan van aanpak wordt het belang voor het genereren van inkomen én voor de biodiversiteit beschreven. Het houden van bijen vereist weinig ruimte, het is een aanvulling op de kleinschalige landbouwactiviteiten. Ook kan de bijenteelt de gewasopbrengsten verbeteren, omdat er dan meer vruchtdragende gewassen als avocado, cashew en macadamia geteeld kunnen worden.
Bij het binnenhalen van sponsorgeld kiest Ekeunos voor een geleidelijke opbouw in niet te grote stappen. Wanneer er, naar verwachting, na een tweetal jaren een winst kan worden gemaakt kunnen de volgende stappen worden gezet. Hierbij zal graag gebruik worden gemaakt van grote kennis en ervaring van de Nederlandse imkers. Er moet educatie worden ingekocht, beter gereedschap en bijenkasten. Ekeunos streeft ernaar om, als er voldoende sponsorgeld binnenkomt, al eind dit jaar te starten met het inhuren van opleiders. Vervolgens moet er voldoende geld zijn om beschermende kleding te kopen en plaatselijk goede bijenkasten te laten maken. Het minimale bedrag om op te starten is 6000 euro, maar hoe meer er binnenkomt hoe effectiever het project.
Doelstelling van Ekeunos is “geef geen gratis vis maar een hengel zodat de bewoners zelf inkomen kunnen verdienen”. Gezien de resultaten van de microkredietgroepen in de afgelopen jaren lukt dat.
Op onze website vindt u meer informatie over de stichting Ekeunos. Wij hopen dat u ons financieel wilt steunen om dit bijenproject tot een succes te brengen.
De stichting Ekeunos-Doesburg met bankrekening NL52RABO 0319 621 588 heeft een ANBI status, dus giften zijn aftrekbaar. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Henny Slokker (slokkerh@gmail.com)
Wat is er mooier dan dat we de bewoners van Luweero helpen zelf een inkomen te verdienen zodat de kinderen naar school kunnen gaan en er voldoende geld is voor de minimale levensbehoeften. De belangrijkste doelstelling blijft de economische ontwikkeling te bevorderen op het platteland in dit arme deel van Oeganda.
